Hepimiz evimizde, iş yerlerimizde, trafikte farklı risklerle karşılaşabileceğimizi biliyor ve gerekli önlemleri almaya çalışıyoruz. Arabamızı dikkatli kullanıyor, iş makinelerini talimatlara uygun yönetiyor, sağlığımıza dikkat ediyoruz. Ancak bireysel olarak aldığımız önlemler beklenmedik olaylarla karşılaşma riskimizi en aza indirse de uğrayabileceğimiz maddi zararları telafi etmiyor.
Sahip olduğumuz varlıkları kayıp ve belirsizlikten koruma isteği neredeyse insanlık tarihi kadar eskidir. Araştırmalar ilk yazılı sigorta poliçesinin Hammurabi Kanunlarına kadar uzandığını gösterse de prim esaslı sigortacılığın, deniz ticaretinin etkisini artırdığı 14. yüzyılda gelişmeye başladığını söyleyebiliriz. Bu yazıda, riskin paylaşılması esasına dayanan ve modern toplumunun en önemli risk yönetme araçlarından birisi olan sigorta ile ilgili merak ettiğiniz bilgileri bir araya getirdik.
Sigorta Nedir?
Sigorta; bir kişinin ya da sigorta kapsamına giren bir olgunun ileride karşılaşabileceği zararı gidermek için sigorta şirketi ile yaptığı, riskin gerçekleşmesi durumunda ödediği primler karşılığında kayıplarını teminat altına aldığı iki taraflı yasal bir sözleşmedir.
Sağlığımızdan arabamıza, iş yerimizden konutumuza kadar sahip olduğumuz bütün varlıklar ve girişimlerimiz risk adını verdiğimiz belirsizliklerin tehdidi altındadır. Bir risk yönetim aracı olan sigorta, bu risklerle karşı karşıya kalmamız durumunda doğan zararı en aza indirmemizi sağlar.
Sigorta Yaptırmanın Önemi ve Faydaları Nelerdir?
Sigorta, bireyler, kurumlar ve toplum için önemli bir destek mekanizmasıdır. Sigorta yaptırmanın önemini ve faydalarını şöyle sıralayabiliriz:
- Sigortanın hiç şüphesiz hepimizin bildiği ve en önemli faydası sigortalıya zararının ödenmesidir. Sigorta poliçeleri bireylerin ve kurumların sahip oldukları değerleri teminat altına almalarını ve uğradıkları zararı tazmin etmelerini sağlar. Bireylere ve kurumlara güvence verir.
- Sigorta belirsiz nakit akışını engeller. Teminat altına alınmış olan kayıpların sigorta tarafından ödenmesi, yüksek hacimli ve beklenmedik ödemeler yapmanızın önüne geçer ya da öncesinden büyük miktarda para ayırmayı gereksiz kılar.
- Sigorta poliçelerinin koşulları, hem bireylerin hem de kurumların risk içeren faaliyetlerinde kurallara uygun ve kontrollü davranmalarını teşvik eder.
- Sigorta finansal destek / kredi kullanmanın önünü açar. Finansal desteğin / kredinin teminat altına alınması kişi ve kuruluşlara kredi verilmesini kolaylaştırır. Borç veren tarafın temerrüde düşme belirsizliğini azaltır.
- Sigorta, yatırım fonu kaynağı sağlar.
- Sigorta sosyal yükü hafifletir. Varlıkları, sermayeyi ve emeği güvence altına alarak toplumdaki belirsizliğin azalmasına yardımcı olur.
Neden Sigorta Yaptırmalısınız? Sigorta Ne İşe Yarar?
Sağlığınız, hayatınız, eviniz, arabanız, iş yeriniz, ekipmanlarınız gibi değerli varlıklarınız olası riskler sonucu zarar görebilir. Sigorta yaptırarak muhtemel risklerin oluşturacağı zararları güvence altına alabilir, ödeyeceğiniz küçük primlerle ekonomik açıdan sizi zorlayabilecek büyük risklere karşı önlem alabilirsiniz.
Zorunlu Deprem Sigortası (DASK), Trafik Sigortası (Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası) ve benzeri zorunlu sigortalar sayesinde, doğal afetler ya da trafik kazaları gibi durumlarda uğradığınız zararları telafi edebilir; Ferdi Kaza Sigortaları ile istenmeyen kazalara karşı maddi koruma sağlayabilirsiniz. Sigorta yaptırmak ticari faaliyetlerinizi güven ve istikrarla devam ettirmenizi de sağlar.
Sigorta Yaptırırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
İster bireysel ister kurumsal olsun ihtiyaçlarınız için en uygun sigorta poliçesini satın almak önemli bir yatırımdır. Sigorta yaptırırken dikkat etmeniz gereken konuların detayları, yaptırmak istediğiniz sigorta türüne göre farklılıklar gösterebilir ancak genel başlıklar hemen hepsinde aynıdır.
Sigorta yaptırırken dikkat etmeniz gereken başlıca unsurları beraber inceleyelim:
- Yaptırmak istediğiniz sigorta için farklı sigorta şirketlerini ve sundukları teminatları inceleyin. Güvenilir bir sigorta şirketi ile çalışın.
- İhtiyaçlarınızı karşılayan ve bütçenize en uygun sigorta poliçesini oluşturun. Öncelikli amacınız mevcut yaşam standardınızı korumak olmalıdır. İhtiyaçlarınız değiştikçe, riskleriniz ve geliriniz arttıkça poliçenizi şartlara göre yeniden düzenleyebilirsiniz.
- Sigorta sağlayıcınızla poliçenizin kapsamını ve istisnalarını detaylı olarak konuşun. Doğru bilgiye sahip olmak risklerinizi daha verimli yönetmenizi sağlayacaktır.
- Sigorta poliçeniz düzenlenirken en doğru bilgileri verin. Beyanınızın hatalı olması durumunda poliçeniz iptal olabilir.
- Sigorta poliçeniz her iki taraf için de bağlayıcı hükümler içeren bir sözleşmedir. Bu nedenle mutlaka okuyun ve hem sizin hem de sigorta sağlayıcınızın yükümlülüklerini öğrenin.
- Prim ödemelerinizi zamanında yapın. Ödemenin gecikmesi sigorta sağlayıcılar tarafından risk olarak kabul edilir. Bu durum poliçenizin yenilenmesini ve hasar ödemelerinizi engelleyebilir.
Sigorta Çeşitleri Nelerdir?
Sigorta toplumla birlikte gelişen ve dönüşen bir sistemdir. Bireylerin, toplumların yaşam şartları, ihtiyaçları, beklentileri ve riskleri değiştikçe var olan sigorta çeşitlerine yenileri eklenir. Bugün mobil telefonlarımızı, evcil hayvanlarımızı ya da üçüncü şahıslara karşı sorumluluklarımızı rahatlıkla sigorta teminatı altına alabilmemizin nedeni budur.
Sigorta türleri genel olarak Hayat Sigortaları ve Hayat Dışı Sigortalar olmak üzere ikiye ayrılır. Bu kategorilerin dışında kalmasına rağmen Bireysel Emeklilik Sistemi de önemli bir sigorta türüdür.
Hayat Sigortaları
Hayatın beklenmedik sürprizlerine karşı sevdiklerinizin yaşam standartlarını korumayı, oluşabilecek maddi yükü hafifletmeyi hedefleyen Hayat Sigortaları, sigortalının vefat etmesi durumunda mirasçılarına, kanuni varislerine ve bakmakla yükümlü olduğu kişilere tazminat ödenmesini sağlar.
Hayat Sigortanızın kapsamını kaza ve hastalık sonucu maluliyet, kaza sonucunda oluşabilecek tedavi masrafları, işsiz kalma, kritik hastalık gibi ek teminatları içerecek şekilde genişletebilirsiniz.
Hayat Sigortaları finansman desteği kullanmanız durumunda ilgili finans kurumu tarafından da talep edilebilir. Bu durumda lehtar finans kurumu olur ve vefat nedeniyle temerrüde düşen borcun tazmin edilmesi sağlanır.
Hayat Dışı Sigortalar
Beklenmedik olaylar karşısında maddi değeri olan varlıklarda meydana gelen zararların tazmin ve telafi edilmesini sağlar. Hayat Dışı Sigortalar, Tazminat Sigortaları olarak da adlandırılabilir.
Zorunlu Deprem Sigortası, Konut Sigortası, Trafik Sigortası, Kasko Sigortası, Özel Sağlık Sigortaları, Ferdi Kaza Sigortaları, Eşya Sigortaları, Sorumluluk Sigortaları, Seyahat Sağlık Sigortaları gibi sigortalar Hayat Dışı Sigortalar kategorisi altında yer alır.
Bireysel Emeklilik Sistemi
Bireysel Emeklilik Sistemi mevcut kamu sosyal güvenlik sistemlerine tamamlayıcı olarak oluşturulan, sosyal güvenlik kurumlarından alacağınız emekli maaşınızın yanında ek olarak ikinci bir emeklilik geliri sağlayan sistemdir. Düzenli gelir elde ettiğiniz dönemde ayıracağınız küçük birikimlerle tasarruf ve yatırım yapmanızı sağlar.
Sisteme giriş tarihinizden itibaren en az on yıl sistemde kalmak koşulu ile 56 yaşınızı tamamladıktan sonra emekliliğe hak kazanır, oluşan tasarruflarınızı emeklilik maaşı ya da toplu para şeklinde almayı tercih edebilirsiniz.
Bireysel Emeklilik Sigortası sözleşmeniz kapsamında ödediğiniz katkı payları BES fonlarında değerlendirilir. Bu fonlarda kullanılan yatırım araçlarının portföy içindeki oransal dağılımı, risk analizleri ve getiri beklentileri göz önüne alınarak belirlenir. BES fonları portföy yönetim şirketleri tarafından yönetilir ve devlet tarafından denetlenir.
Katılım Emeklilik fonlarında ise bu paylar inançlı mülkiyet esaslarına göre oluşturulmuş yatırım fonlarında değerlendirilir.
Katılım Sigortacılığı Nedir?
Katılım sigortacılığı, klasik sigorta sistemine alternatif olarak geliştirilen, benzer risklere sahip olan gerçek ya da tüzel kişilerden toplanan primlerin faizsiz fonlarda değerlendirilerek, yaşanan mağduriyetlerin bu fonlar ile karşılanmasını esas alan sigortacılık faaliyetidir.
Diğer bir adı da
"tekafül sigortacılığı" olan katılım sigortacılığı, yardımlaşma ve dayanışma esasına dayanır. Bu dayanışma sistemi riskin belirli gruplar arasında dağıtılarak sorumluluğun paylaşılmasını sağlar.
Katılım sigortacılığının temel ilkelerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Yardımlaşma, dayanışma esasına dayanması
- Gerçek ya da tüzel kişilerden toplanan sigorta primlerinin faizsiz yatırım araçlarında değerlendirilmesi
- Sigorta teminatı altına alınan değerlerin gayri ahlaki ve meşru görülmeyen iktisadi kıymetler içermemesi
Katılım Sigortacılığı ve Klasik Sigortacılık Arasında Ne Farklar Vardır?
Katılım sigortacılığı ve klasik sigortacılık arasında uygulama amaçları ve biçimleri açısından farklar vardır. Bu farkları genel olarak aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
- Katılım sigortacılığı yardımlaşma ve dayanışma amacı taşır, konvansiyonel sigorta şirketleri ise kâr amaçlı kurulmuştur.
- Katılım sigortacılığında toplanan fonlar İslami açıdan uygun olan faizsiz yatırım araçlarından değerlendirilir. Konvansiyonel sigortacılıkta ise bütün yatırım araçları kullanılır.
- Katılım sigortacılığı yardımlaşma esasına dayandığı için oluşturulan fonlar ve fonlardan elde edilen gelirler tüm katılımcılara aittir. Klasik sigortacılık hizmetlerinde ise fonlar sigorta şirketine aittir.
- Katılım sigortacılığı hem mevcut yasalara hem de İslami anlamda uygunluğuna karar veren denetleme kuruluna tabidir. Klasik sigortacılık mevcut yasalara tabidir.
Katılım Sigortacılığı Uygulamaları Nelerdir?
Katılım sigortacılığı İslami esaslara uygun olmak kaydıyla farklı şekillerde ve modellerde uygulanabilir. İşleyiş tarzı ve yöntemine göre yaygın olarak kullanılan üç farklı model vardır.
Mudârebe Modeli
Mudârebe, emek-sermaye esaslarına göre işler ve kâr-zarar ortaklığına dayanır.
Bu modelde sigorta şirketi de girişimci statüsünde kâr-zarar ortağıdır. Teknik masraflardan sonra kalan miktar, şirket tarafından İslami esaslara uygun şekilde yatırımda değerlendirilir. Elde edilen gelir, sigorta şirketi ve katılımcılar arasında önceden belirlenmiş olan orana göre dağıtılır. Vekâlet ücreti uygulanmaz.
Vekâlet Modeli
Bu uygulama vekâlet akdine dayanır. Sigortalılardan bağış olarak alınan primler bir havuzda toplanır. Bu havuz, vekil sıfatı ile sigorta şirketi tarafından yönetilir. Şirket, kâr-zarar ortağı değildir, gerçekleştirdiği teknik ve mali işlemler için önceden belirlenmiş olan bir ücret alır. Kârın tamamı sigorta fonunun katılımcılarına aittir. Zarar ise havuzda toplanan fonlardan karşılanır.
Karma Model
Günümüzde en yaygın olarak kullanılan uygulama modelidir. Mudârebe ve vekâlet modellerini bir araya getirir. Yani sigorta şirketi hem fonların değerlendirilmesi ile elde edilen kârdan belirli bir pay alır hem de fonların yönetiminden vekâlet ücreti tahsil eder.
Bankamızca Satışa Sunulan Sigortalar
Türkiye Finans Katılım Bankası tarafından sunulan Hayat ve Hayat Dışı Sigorta ürünlerinin bir kısmını sizin için aşağıda inceledik. Tüm sigorta ürünlerine ait detaylara
web sitemiz üzerinden rahatlıkla ulaşabilirsiniz.
Hayat Sigortaları
Finansman Güvence Sigortası
Finansman Güvence Sigortası, olası vefat ve maluliyet risklerine karşı finansman borcunuzu teminat altına alır.
Finansman Güvence Sigortası ile ihtiyaç, taşıt ve konut finansmanlarınızı sigortalayabilirsiniz.
Yıllık Hayat Sigortası
Sigortalının poliçe süresi içinde vefat etmesi halinde poliçede belirtilen teminat tutarı vefat tazminatı olarak sigortalının rehinli alacaklıya olan borçları nispetinde alacaklıya ödenir. Bakiye kalması durumunda ise sigortalının lehtarlarına (lehtar belirtilmemişse kanuni varislerine) ödeme yapılır.
Hayat Dışı Sigortalar
Trafik Sigortası
Tüm araç sahiplerinin zorunlu olarak yaptırması gereken
Trafik Sigortası, bir kaza durumunda diğer araçlara veya üçüncü şahıslara verebileceğiniz hasarları belli limitler dahilinde güvence altına alır. Trafik Sigortasının her yıl yenilenmesi gerekir. Sigorta poliçesi olmadan trafiğe çıkmak kanunen yasaktır.
Trafik Sigortasının sıfır araçlar için aracın satın alınmasını takiben trafiğe çıkmadan ve ruhsat işlemlerinden önce tamamlanması gerekir. İkinci el araçlar için noter işlemleri tamamlandıktan sonraki 15 gün içinde Trafik Sigortası işlemleri tamamlanmalıdır.
Kasko Sigortası
Kasko Sigortası, motorlu kara araçlarını ve sahiplerini oluşabilecek maddi zararlara karşı güvenceye alır. Kasko, Trafik Sigortası gibi zorunlu bir sigorta değildir ancak her gün trafikte seyir halinde olan taşıtların ve sürücülerinin maruz kaldıkları riskler göz önünde bulundurulduğunda büyük önem taşır.
Kasko Sigortası poliçe primleri; aracın kasko bedeli, sürücünün yaşı, mesleği, ehliyet yılı, şehri, teminat bilgileri gibi bilgilerle belirlenir. Araç bedelleri, her yıl için Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği (TSB) tarafından duyurulan Araç Kasko Değer Listesinde belirtilmektedir.
2022 Araç Kasko Değer Listesi için
tıklayın.
Zorunlu Deprem Sigortası
Ülkemizin büyük bir kısmı yüksek derecede deprem riski taşımaktadır. Bu büyük riski yönetebilmek ve depremin doğrudan neden olduğu maddi hasarları en etkin ve hızlı şekilde karşılamak için deprem sigortası yaptırılması zorunlu tutulmuştur.
Zorunlu Deprem Sigortası ile deprem sonucu konut ve iş yerlerinizde meydana gelen yangın, infilak, tsunami ve yer kaymasının neden olacağı maddi zararları güvence altına alabilirsiniz.
Deprem sigortası, tüm konut tipleri için zorunlu bir sigorta çeşididir. 6305 sayılı Afet Kanunu kapsamında Zorunlu Deprem Sigortası yaptırmayan kişiler, konut kredilerinden veya deprem sonrası devlet tarafından yapılacak yardımlardan yararlanamaz. Konutlara elektrik, su veya doğal gaz gibi hizmetlerin bağlanması için de deprem sigortası yaptırmak mecburidir.
Zorunlu Deprem Sigortası Genel Şartları hakkında detaylı bilgi için
tıklayın.
Konut Sigortası
Hem ev sahipleri hem de kiracıların yaptırabileceği
Konut Sigortası yangın, sel, deprem, hırsızlık gibi olası risklere ve kazalara karşı hem evinizi hem de eşyalarınızı teminat altına alan bir sigorta poliçesidir.
Eşyam Güvende Sigortası
Eşyam Güvende Sigortası maddi ve manevi değeri olan eşyalarınızı deprem, sel, hırsızlık, yangın, elektrik hasarları gibi olası risklere karşı koruma altına almanızı sağlayan bir sigorta poliçesidir.
Seyahat Sağlık Sigortası
Vize başvurularınız sırasında pek çok konsolosluğun zorunlu olarak istediği
Seyahat Sağlık Sigortası, yurt dışı ve yurt içi seyahatlerinizde karşılaşabileceğiniz acil sağlık problemlerini seyahat süreniz boyunca teminat altına alır.