İş kaybı, birçok birey için beklenmedik ve zorlayıcı bir durum olabilir. Sigortalı işçilerin kendi isteği dışında işsiz kalması durumunda kullanabileceği bir hak olan
işsizlik ödeneği ya da yaygın bilinen adıyla
işsizlik maaşı, önemli bir sosyal güvenlik programı olarak öne çıkıyor. Bireylerin gelir kaybı ile başa çıkmalarını, iş arama süreçlerinde destek almalarını ve motivasyonlarını korumalarını sağlıyor. Bu yazımızda tüm çalışanların bilmesi gereken işsizlik maaşı nasıl alınır, işsizlik maaşı alma koşulları nelerdir, işsizlik ödeneği başvurusu nasıl yapılır, işsizlik maaşı nasıl hesaplanır gibi soruların yanıtlarını bir araya getirdik.
İşsizlik Maaşı (İşsizlik Ödeneği) Nedir?
İşsizlik maaşı ya da diğer adıyla işsizlik ödeneği, sigortalı olarak çalışan ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamında belirtilen tüm şartlara uygunluk sağlayan kişilere, işlerini kaybetmeleri durumunda belli bir süre ve miktarda yapılan sosyal güvenlik yardımıdır.
Kimler İşsizlik Maaşı Alabilir?
Sigortalı olarak çalışan ve gerekli koşulları sağlayan bütün işçiler işsizlik maaşı olabilir. İşsizlik maaşı almak için gerekli olan şartlar yasalarla belirlenmiştir. Buna göre bir işçinin işsizlik ödeneği alabilmesi için;
- Kendi isteği ve kusuru dışında işsiz kalmış olması,
- İş sözleşmesinin sona erdiği tarihte itibaren geriye dönük olarak 120 gün hizmet akdine sahip olması,
- Son üç yıl içinde en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olması,
- İş akdi feshedildikten sonraki 30 gün içinde İŞKUR'a şahsen ya da elektronik ortam üzerinden başvurmuş olması gerekir.
İşsizlik Maaşı Başvurusu Nereye Yapılır?
İşsizlik maaşı başvurunuzu dilediğiniz İŞKUR birimine şahsen giderek ya da
www.iskur.gov.tr adresi üzerinden yapabilirsiniz. Başvurunun şahsen yapılması önemlidir, çünkü işsizlik maaşının ödenebilmesi için yeni bir işe girmeye hazır durumda olmanız, başvurunuz sırasında iş arayan kaydınızı yapmanız ya da var olan kaydınızı güncellemeniz gerekir. Bu bilgiler danışmanlık ve mesleki eğitim hizmetlerinden de yararlanmanızı sağlar.
İşsizlik Maaşı (İşsizlik Ödeneği) Başvurusu Nasıl Yapılır?
İŞKUR birimlerinden ya da elektronik ortam üzerinden işsizlik maaşı başvurusu yaparken bazı belgeleri ibraz etmeniz gerekir. İşsizlik ödeneği başvurusu için gerekli belgeler şunlardır:
- Nüfus cüzdanı
- İşten ayrıldığınızı gösteren belge (bu belgeyi e-devlet üzerinden de alabilirsiniz)
- İşsizlik maaşı başvuru formu
- İşsizlik maaşı başvuru dilekçesi
- Banka hesap numarası
İşsizlik Maaşı Başvurusu Ne Zaman Sonuçlanır?
İşsizlik ödeneği başvuruları izleyen ayın sonuna kadar sonuçlandırılır. Başvuru sonrasında, İŞKUR tarafından işsizlik ödeneği almaya hak kazanıp kazanmadığınız tarafınıza bildirilir.
İşsizlik maaşı başvuru sonucunuzu sorgulamak için, e-Devlet üzerinden “İŞKUR İşsizlik Ödeneği Sorgulama” sayfasına giriş yapabilir, işsizlik ödeneği başvuru durumunuzu, ödeme miktarınızı ve ödeme sürenizi görebilirsiniz.
İşsizlik Maaşı (İşsizlik Ödeneği) Nasıl Hesaplanır?
İşsizlik maaşı hesaplaması, sigortalının son dört aylık prime esas kazancı üzerinden yapılır. Son dört ayın toplam brüt SGK kazancı son dört ayın toplam SGK gün sayısına bölünür ve bulunan sonucun yüzde 40’ı işsizlik maaşı olarak bağlanır. Ancak bu miktar aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 80’ini geçemez. İşsizlik ödeneği, damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.
Örneğin; son dört ayda asgari ücretle çalışan bir işçinin prime esas kazançlarının aylık ortalaması 20.002,50 TL’dir. Bu işçinin hesaplanan işsizlik maaşı 8.001,00 TL olacaktır. Yüzde 0,00759 oranında damga vergisi kesintisi uygulandıktan sonra işçinin eline aylık 7.940,27 TL işsizlik maaşı geçecektir.
Siz de işsizlik maaşı ne kadar, işsizlik maaşı yüzde kaç sorularının yanıtlarını merak ediyor, işsizlik maaşı hesaplaması yapmak istiyorsanız internet üzerinden çok sayıda hesaplama aracına ulaşabilirsiniz.
2024 Yılı İşsizlik Maaşı Ne Kadar?
2024 yılında en düşük işsizlik maaşı 7.940 TL, en yüksek işsizlik maaşı ise 15.868 TL olarak belirlenmiştir.
İşsizlik Maaşı Ne Kadar Süre Alınabilir?
İşsizlik maaşı alabileceğiniz süre, işten çıkış tarihinden önce son üç yıl içindeki toplam sigortalı çalışma gün sayınıza göre belirlenir. Buna göre işten ayrıldığınız tarihten önceki son 3 yıl içerisinde;
- 600 gün sigortalı olarak çalışmanız durumunda 6 ay (180 gün),
- 900 gün sigortalı çalışmanız durumunda 8 ay (240 gün),
- 1080 gün sigortalı çalışmanız durumunda 10 ay (300 gün) süre ile işsizlik maaşı alabilirsiniz.
İşsizlik Maaşı (İşsizlik Ödeneği) Hangi Durumlarda Kesilir?
İşsizlik maaşının kesilmesine neden olan durumlar şunlardır:
- İşçinin İŞKUR tarafından teklif edilen, mesleğine uygun, son çalıştığı işin ücret ve çalışma koşullarına yakın, ikamet edilen yerin belediye mücavir alanı sınırları içinde bir işi haklı bir nedene dayanmaksızın reddetmesi.
- Yapılan denetimlerde, işsizlik maaşı alınan dönemde işçinin kayıt dışı olarak çalıştığının tespit edilmesi.
- İşsizlik maaşı alınan süre içinde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan emekli maaşı almaya başlaması.
- İŞKUR tarafından önerilen meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimini haklı bir neden göstermeden reddetmesi ya da kabul ettiği halde devam etmemesi.
- Kurum tarafından yapılan çağrıları haklı bir neden olmaksızın zamanında cevaplamaması, istenilen bilgi ve belgeleri öngörülen süre içinde teslim etmemesi.
İşsizlik Maaşı Ödemesi Nereden Alınır?
İşsizlik maaşı ödemeleri başvuru sırasında kuruma bildirdiğiniz banka hesabına her ayın beşinde yatırılır. Hesap numarasının eksik ya da hatalı olması durumunda ise işsizlik maaşı ödemesi en yakın PTT Bank aracılığı ile yapılır.
İşsizlik Ödeneğine Hak Kazananlara Sunulan Hizmetler Nelerdir?
İşsizlik ödeneğine hak kazanan sigortalı işsizlere, İŞKUR tarafından aşağıdaki hizmetler sunulur:
-
İşsizlik Ödeneği: İşsiz kalan kişilere, belirli bir süre ve miktarda ödenen ekonomik destektir. İşsizlik maaşı miktarı ve süresi, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları ve son üç yıl içindeki sigortalı çalışma gün sayısına göre hesaplanır.
-
Genel Sağlık Sigortası Primleri: İşsizlik ödeneği alan kişilerin, genel sağlık sigortası primleri devlet tarafından karşılanır. Böylece, işsiz kalan kişiler ve aileleri sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam ederler.
-
Yeni Bir İş Bulma: İşsizlik ödeneği alan kişiler İŞKUR tarafından verilen iş arama danışmanlığı, işe yerleştirme ve işbaşı eğitim programlarından faydalanabilirler. İŞKUR, işsiz kalan kişilerin niteliklerine uygun iş teklifleri sunar ve iş bulmalarına yardımcı olur.
-
Meslek Geliştirme, Edindirme ve Yetiştirme Eğitimi: İşsizlik ödeneği alan kişiler mesleki yeterliliklerini artırmak, yeni bir meslek edinmek veya mevcut mesleklerini geliştirmek için İŞKUR tarafından verilen mesleki eğitim kurslarına katılabilirler.
İşsizlik Ödeneği Alanların Sağlık Sigortası Olur mu?
İşsizlik ödeneği alanlar genel sağlık sigortası kapsamında sağlık hizmeti almaya devam edebilir. Genel sağlık sigortası primleri işsizlik ödeneği ödenen günler için İşsizlik Sigortası Fonundan yatırılır. Ödenek alanların bakmakla yükümlü olduğu kişiler de genel sağlık sigortalısı kapsamında sağlık hizmetlerinden yararlanabilir.
İşsizlik Ödeneğinden Kesinti Yapılır mı?
İşsizlik ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi değildir, nafaka borçları dışında haciz edilemez ve başkasına devredilemez.
İşsizlik Ödeneği Nasıl Yeniden Başlatılır?
İşsizlik maaşı alma süreniz dolmadan işe girerseniz, daha sonra tekrar işsiz kalmanız durumunda kalan işsizlik maaşı haklarınızı kullanmak üzere başvuru yapabilir ve işsizlik ödeneğinizi yeniden başlatabilirsiniz.
Kalan işsizlik maaşınızı almanız için sağlamanız gereken koşullar ilk başvurunuzla aynıdır ve başvuru yaptığınız tarihten itibaren hak ettiğiniz işsizlik ödeneği süresi doluncaya kadar işsizlik maaşı alabilirsiniz.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. İşbu blog sayfası aracılığı ile sunulan tavsiyelere dayanarak alınan/alınacak yatırım kararlarının ve yapılan/yapılacak alım satım vb. işlemlerinden ve bu işlemlerin olası neticelerinden Türkiye Finans Katılım Bankası AŞ herhangi bir surette sorumlu değildir.