Ekonomik büyüme ve kalkınmayı teşvik edecek kamu yatırımları ve sosyal programlar sürdürülebilir finansman kaynaklarına ihtiyaç duyar. Sağlık, eğitim, altyapı ve diğer hizmetleri sağlayan bu programlar, gelişmiş, işlevsel ve düzenli bir toplum hedefine ulaşmak için önemlidir ve vatandaşlar olarak ödediğimiz vergilerle finanse edilir. Adını sıkça duyduğunuz stopaj da vergi sisteminin önemli bir bileşenidir ve gerekli vergi akışını daha küçük ölçeklerle ve sürekli olarak sağlamayı hedefler. Bu yazımızda vergi mükellefi olarak hepimizi ilgilendiren stopaj konusu üzerinde duracağız, “Stopaj nedir?”, “Kira stopajı nedir?”, “Stopaj nasıl hesaplanır?” gibi pek çok başlığa değineceğiz.
Stopaj Nedir?
Stopaj, gelir ya da kurumlar vergisine tabi bir kazançtan kaynağında kesilen gelir vergisidir.
“Stop” yani “durmak” kelimesinden türetilmiş bir terim olan stopaj,
“durdurmak”,“kesmek” anlamına gelir.
Stopaj vergisi diğer vergilerden farklı bir yapıya sahiptir. Temelde vergi sistemimiz beyan esasına dayanır ve yılın belli dönemlerinde ödenir. Stopaj ise beyan edilen matrah üzerinden değil, doğrudan gelir kaynağından kesilir. Ödeme her bir stopaj kesintisi için ayrı olarak yapılır. Stopaj vergisi bu yapısı sayesinde vergi tahsilatını hızlandırır, devletin vergi gelirlerini belirli bir seviyede tutmasını sağlar ve vergi kaçakçılığını önlemeye yardım eder. Ayrıca, işletmelere ve bireylere daha kolay ve uygun bir vergi ödeme yöntemi sunması açısından önemlidir.
Kira Stopajı Nedir?
Ticari taşınmazların kira ödemeleri üzerinden kesilen vergiye kira stopajı denir. Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesi kapsamında uygulanan kira stopajı, kiracı tarafından vergi dairesine ödenir. Eğer bir iş yeri kiralıyorsanız mutlaka stopaj vergisi ödemeniz gerektiğini de göz önüne almalısınız. Kira stopajı ödeme sorumluluğu mülk sahibinde değil, kiracıdadır. Kira stopajı brüt kira bedelinin %20’si olarak uygulanır ve aylık ya da üç aylık dönemler halinde vergi dairesine ödenir.
Stopaj Kesintisi Nedir?
Stopaj kesintisi, stopaj vergisinden farklı bir kavram değildir. Stopaj vergisi, kurumlar ve gelir vergisine tabi kazançlarda kaynağından kesinti yapılarak uygulandığı için stopaj kesintisi olarak da adlandırılır. Örneğin bir işveren yanında çalışan personelin maaşını yatırmadan önce brüt maaşı üzerinden veya bir kiracı kirasını yatırmadan önce brüt kirası üzerinden stopaj kesintisi yapar. Stopaj kesintisi farklı gelir kalemleri üzerinden ve farklı oranlarla uygulanır.
Stopaj Kimlere Kesilir?
Stopaj vergisine tabi tutulan gelirler şunlardır:
- Kira ödemeleri
- Çalışana/personele yapılan maaş ödemeleri
- Kâr payları
- Mevduat faizleri
- Serbest meslek ödemeleri
- Gider pusulaları
Stopaj Neye Göre Hesaplanır?
Stopaj kesintisi hesaplaması ödemenin niteliğine göre değişiklik gösterir ve kanunlar ile belirlenmiş olan yüzdelere göre hesaplanır. Stopaj kesintisi hesaplaması her zaman brüt ödeme üzerinden yapılır.
Ücret Stopajı Nasıl Hesaplanır?
Ücret stopajı çalışanlar adına işveren tarafından ödenen stopaj vergisidir. Ücret stopajı oranı maaşın girdiği vergi dilimine göre yüzde 15 ile yüzde 40 arasında değişiklik gösterir. Ücret stopaj kesintisi çalışanın brüt ücretinden SGK ve istisnalar çıkarıldıktan sonra kalan tutar üzerinden hesaplanır.
2023 yılı gelir vergisi kesinti oranları en düşük ve en yüksek dilimlere göre aşağıdaki gibidir:
- 1. Dilim (15%) 70.000 TL
- 2. Dilim (20%) 150.000 TL
- 3. Dilim (27%) 550.000 TL
- 4. Dilim (35%) 1.900.000 TL
- 5. Dilim (40%) 1.900.000 TL üstü
Kira Stopajı Nasıl Hesaplanır?
Kira stopajında uygulanan kesinti %20’dir. Kira stopajı kesintisi tutarını, brüt kira bedelinizin %20’sini ya da oransal olarak 1/5’ini hesaplayarak bulabilirsiniz.
Kira bedeliniz sözleşmenizde brüt olarak belirtildiyse hesaplanmanızı aşağıdaki gibi yapabilirsiniz:
Brüt kira: 1.000 TL
Kira stopajı: 1.000 x 0,20 = 200 TL
Kira bedeliniz sözleşmenizde net olarak belirtilmediyse öncelikle brüt kiranızı hesaplamanız gerekir. Brüt kiranızı hesaplamak için aşağıdaki formülü kullanabilirsiniz:
Brüt Kira=Net Kira/0,80
Net Kira: 1.000 TL ise;
Brüt Kira=1.000/0,80
Brüt Kira=1.250 TL
Kira Stopajı:1.250x0.20=250 TL
İndirimli Stopaj Nedir?
İndirimli stopaj, mevduat ve katılma hesaplarından elde edilen gelirler için 30 Haziran 2023 tarihine kadar uygulanacak olan avantajlı stopaj kesintisi oranıdır. Katılma hesaplarınızdan elde edeceğiniz brüt kâr payı getirisi üzerinden kesilen gelir vergisi oranları, hesabınızı açtığınız para cinsi ve vadeye göre farklılık gösterir. Türkiye Finans’ta TL birikimleriniz için açacağınız bir
katılma hesabında; 6 aya kadar vade için %15 yerine %5, bir yıla kadar vade için %12 yerine %3, bir yıldan uzun vade için ise %10 yerine %0 olan indirimli stopaj oranlarından yararlanmanız mümkün.
Stopaj Ne Zaman Ödenir?
Stopaj ödemeleri aylık, üç aylık ya da yıllık olarak yapılabilir. Aylık ödemeler gelirin elde edildiği ayı takip eden ayın 26. gününe kadar, üç aylık ödemeler gelirin elde edildiği üçüncü ayı takip eden ayın 26. gününe kadar yapılmalıdır.
Stopaj Nereye Ödenir?
Aktif ya da pasif gelir elde eden herkes, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından her yıl düzenli olarak açıklanan oranlar dahilinde stopaj ödemekle yükümlüdür ve ödemeler vergi dairesine yapılır. Gelişen teknoloji artık vergi ödemelerinizi, vergi dairesine gitmeden anlaşmalı kurumların mobil uygulamaları ve internet siteleri üzerinden gerçekleştirmenize de olanak sağlıyor. Stopaj ödemelerinizi Türkiye Finans
İnternet Şubesi ve
Mobil Şube üzerinden rahatlıkla yapabilirsiniz.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. İşbu blog sayfası aracılığı ile sunulan tavsiyelere dayanarak alınan/alınacak yatırım kararlarının ve yapılan/yapılacak alım satım vb. işlemlerinden ve bu işlemlerin olası neticelerinden Türkiye Finans Katılım Bankası A.Ş. herhangi bir surette sorumlu değildir.