Katılım Bankası Nedir? Nasıl Çalışır?

Katılım bankacılığı, tasarruf sahiplerinden toplanan fonları faizsiz finansman prensipleri dâhilinde ticaret ve sanayide değerlendiren, neticesinde oluşan kâr ve zararı tasarruf sahipleriyle paylaşan bankacılık sistemidir.

Katılım Bankaları Nasıl Çalışır?

Katılım bankaları tüm bankacılık faaliyetlerini faizsiz bankacılık prensiplerine uygun olarak gerçekleştirir. İslam dininde ticaret ve bu ticaretten elde edilen kâr helaldir. Faiz içeren, spekülatif ve yüksek risk barındıran işlemler katılım bankacılığı prensiplerine uygun değildir. Alkollü içecek, şans oyunları, silah ve tütün ürünleri gibi toplum için zararlı bulunan konularda bankacılık işlemi yapılmaz.

Katılım bankaları çalışma prensipleri gereği faizsiz bankacılık ilkelerine uygun faaliyet göstermek için bünyelerinde “Danışma Komitesi” oluşturmuştur. Katılım bankalarının ürün ve süreçleri, yönetim kuruluna bağlı olan ancak bağımsız çalışan bu komitenin onayından geçer.

Katılım bankaları, bankacılık piyasasında rekabet eder.

Katılım Bankası Nasıl İşler?

Bir malın peşin ya da vadeli satımından doğan kazanca “kâr” denir ve katılım bankaları kâr-zarar esasına dayalı olarak faaliyet gösterir.
Kâr payı bir mal-hizmet alım-satımı ya da ortaklık sonucunda ortaya çıkar.
Müşteriye ödenecek kâr payı, havuzda toplanan fonların kullandırılması sonucunda doğan kârdan ödenir.
Faizsiz bankalar olan katılım bankaları ticaret yöntemi ile fon kullandırır. Müşterinin ihtiyaç duyduğu malı satıcısından peşin alır, üzerine kârını ekleyerek müşterisine vadeli satar. Müşteri ile banka arasında alım-satım akdi düzenlenir. Bu nedenle kullandırılan fonların karşılığında bir mal vardır.
Mal alım satımında katılım bankalarının alacağı kâr başta tespit edilir ve müşteri hangi tarihte ne kadar taksit ödeyeceğini bilir. Uygulanan kâr oranlarında vade sonuna kadar değişiklik yapılmaz, alacaklar vadesinden önce geri istenmez.

Ayrıntılı bilgi için Katılım Bankacılığı Nasıl İşler? sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Katılım Bankacılığı Ürünleri Nelerdir?

Katılım bankaları fon kullandırma, fon toplama ve yatırım amacıyla müşterilerine çok sayıda ürünle hizmet sunar. Türkiye Finans Katılım Bankasının katılım bankacılığı ürünleri hakkında detaylı bilgi almak için aşağıdaki linklere tıklayabilirsiniz.

Fon Kullandırma Ürünleri

Murabaha (Finansal alım-satım)
İstisna (Eser Sözleşmesi)
Finansal Kiralama (Leasing)
Mudârebe (Sermaye-emek ortaklığı)
Müşâraka (Kâr-zarar ortaklığı)
Karz-Hasen (Güzel borç, faizsiz ödünç)
Selem

Fon Toplama Ürünleri

Yatırım Ürünleri

Tekâfül (Yatırım Sigortası)
Yatırım Fonları
Kira Sertifikası (Sukuk)

Katılım Bankacılığı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Katılım bankaları nasıl kâr eder?

Katılım bankaları katılma hesapları ve cari hesaplar yoluyla fon toplar. Finansman ihtiyacı olan müşterilerine finansman desteğini sağlamak için talep edilen mal, hizmet ya da hakkı peşin olarak satın alır müşterisine taksitli olarak satar.. Aynı işlemi kiralayarak da gerçekleştirir ya da topladığı fonlarla ortaklık kurar. Bütün bu ticari faaliyetlerin sonucu olarak kâr elde eder.

Katılım bankalarının avantajları nelerdir?

Katılım bankaları, bütün bankalar gibi Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK),Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) gibi kamu otoriteleri tarafından denetlemeye tabidir.
Katılım bankaları faiz hassasiyeti nedeniyle kayıt dışında kalan ekonominin kayıt altına alınmasına katkı sağlar.
Katılım bankacılığı çağdaş ve sağlam bir finansman modelidir.
Katılım bankaları reel sektörlerle bire bir bağlantılı çalıştığı için olumsuz şartlarda bile sağlıklı ve güvenli banka özelliğini kaybetmez. Krizlerden daha az etkilenir.
Katılım bankaları, KOBİ'lere finansman desteği sağlar.

Katılım bankaları faizsiz midir?

Katılım bankaları çalışma prensibi gereği faizsiz bankacılık hizmeti sunar. Katılım bankalarının temel prensibi faizsizlik olduğundan kâr ve zarara katılma esasına göre fon toplar; ticaret, ortaklık ve finansal kiralama yöntemleriyle finansman kullandırırlar.

Katılım bankaları dağıtacağı kâr payını nasıl belirliyor?

Katılma hesaplarına dağıtılacak kâr payı katılım bankasının topladığı fonların kullandırılması sonucunca elde edilen kâr seviyesine göre belirlenir. TL, USD ve EUR havuzlarında toplanan fonlarla ihtiyaç duyulan ürünler için finansman desteği verilir. Finansmana ihtiyaç duyulan mal peşin alınır ve vadeli olarak satılır. Bu işlem sonucunda oluşan kâr ilgili havuzda hesabı olan tasarruf sahiplerine kâr olarak dağıtılır.

Leasing ile banka finansmanı arasındaki farklar nelerdir?

Leasing geri ödemelerinde BSMV ve/veya KKDF bulunmaz.
Leasing'te indirimli KDV uygulaması vardır.
Satınalma operasyonları, leasing şirketleri tarafından gerçekleştirilir.
Leasing süresi boyunca, leasinge konu ekipmanın hukuki mülkiyeti leasing şirketindedir.

Katılım bankaları neden banka faizlerine yakın kâr payı dağıtıyor?

Katılım bankaları ve mevduat bankaları aynı piyasa koşullarında faaliyet gösterirler. Katılım bankalarının en önemli gelir kaynağı sunduğu finansman desteğinden elde ettiği kâr, mevduat bankalarının en önemli gelir kaynağı ise kullandırdığı kredilerden kazandığı faizdir. Hem kâr oranları hem de faiz oranları arz ve talebe göre piyasa tarafından belirlenir. Gelirlerin birbirine yakın olması tasarruf sahiplerine dağıtılan kâr paylarının ve faizin de birbirine yakın olmasına neden olur.

Katılım bankaları hep kâr dağıtıyor, hiç zarar dağıtmıyor, neden?

Katılım Bankalarının çalışma prensibi faizsizlik temelindedir vekârlarının büyük bölümünü mal alım satımı ile gerçekleştirdiği finansmandan sağlar. Böyle bir ticari faaliyetten zarar etmek için peşin aldığınız malı maliyetinden daha düşük bir bedelle satmanız ya da sattığınız malın bedelini tahsil edemiyor olmanız gerekir. Katılım bankaları finansman desteğinin öncesinde ve sonrasında müşterinin mali analizini yaparak, gerekli teminatları alarak takip ve tahsil işlemlerini gerçekleştirir. Toplanan fonların emniyetini sağlar. Tahsil edilemeyen finansman desteği oranı toplam finansman hacminin %2-3'ünü aşmadığı için zarar söz konusu olmaz. Ancak derin ekonomik kriz dönemlerinde bu oran yükselebilir ve fonlara yansıyabilir.

Katılım bankalarındaki tasarruflarda güvence var mıdır?

Tıpkı mevduat bankalarında olduğu gibi katılım bankalarındaki tasarrufların kâr payı dâhil kişi başına 150.000 TL'lik bölümü Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun güvencesi altına alınmıştır. Ticari hesaplar için güvence yoktur.

Katılım bankalarının kuruluş amacı nedir?

Katılım bankalarının temel kuruluş amacı faiz gelirinden uzak durmak isteyen tasarruf sahiplerinin, fonlarını güvenle değerlendirmelerini sağlamak ve ekonomiye kazandırmaktır. Dünyada da sayıları giderek artan katılım bankaları topladıkları fonlarla çeşitli yatırımları finanse ederek kalkınmaya katkı sağlamaktadır. Türkiye'de, aralarında Türkiye Finans Katılım Bankasının da olduğu 6 katılım bankası müşterilerine faizsiz bankacılık hizmeti sunmaktadır.

Katılım Bankası Nedir?